“Alles wat je koopt heeft ooit in een vrachtwagen gezeten”

Zonder vrachtwagenchauffeurs kunnen we niet overleven. De supermarkten zouden leeg blijven, online shoppen zou ook niet mogelijk zijn, kleding zou nergens meer te krijgen zijn en vergeet het al maar zeker om op je favoriete festival naar muziek te luisteren of een pintje te drinken. En toch is de sector steeds op zoek naar meer vrachtwagenchauffeurs.

Willy, hoe komt dat?

“Vroeger was de instroom in de sector eenvoudig. Onze grootste aantrekkingspool was het leger. 95% van de mannen moest het leger in, en kozen er vaak voor om daar vrachtwagenchauffeur te worden. Ze leerden er de stiel, hun rijbewijs werd erkend en het was een typische overgang om na de legerdienst verder te gaan in het transport. Er was ook veel geld te verdienen, aangezien er nog een ongelimiteerd aantal uren mocht geklopt worden. Maar dan werd de dienstplicht afgeschaft en droogde dat aanwervingskanaal volledig op. Door de oliecrisis in de jaren ’70 waren er veel werkzoekenden, en werd sterk ingezet om hun in de transportsector te krijgen. Later werd een samenwerking opgestart met de onderwijsinstanties. Een groot succes, met fenomenale aantallen aan nieuwe mensen. Maar sinds 2008 zien we dat ook sterk achteruitgaan. Een gevolg van het grotere succes van de handel- en kantoorrichtingen in het secundair onderwijs ten koste van de meer zuiver technische opleidingen. Maar door onze goede ligging blijft het transport en de logistiek in België alleen maar groeien, waardoor we steeds op zoek blijven naar bijkomende chauffeurs. ”

Kan iedereen zomaar vrachtwagenchauffeur worden?

“Je hebt natuurlijk een opleiding nodig. In het onderwijs, bij de VDAB of via gespecialiseerde rijscholen. Vroeger was het simpel: na een opleiding van acht uur mocht je met een trekker rijden, na een bijkomende opleiding van acht uur ook met een oplegger. Maar sinds 1980 hebben wij, op basis van een Europese aanbeveling, een echte beroepsopleiding van die rijbewijsopleiding gemaakt waarin de nodige vakbekwaamheden worden aangeleerd.

Iedereen is welkom in die opleiding, en iedereen is welkom om na het slagen als chauffeur aan de slag te gaan. We zien wel vaak dat jongeren het gemakkelijkst slagen. Ze mogen dan al vanaf 18 jaar aan de slag, trouwens. En vrouwen zijn meer dan welkom. Het beroep heeft nog altijd het imago van een mannenberoep te zijn, maar dat klopt vandaag de dag niet meer. Veel magazijnen hebben moderne technologieën of eigen personeel om te laden of lossen, er moet echt niet zo veel meer gesleurd worden als vroeger. Je hebt niet enkel meer alleen maar handen nodig, maar ook brains.

Het spreekt voor zich dat ook mensen uit de zogenaamde kansengroepen meer dan welkom zijn. Zelfs mensen met een motorische handicap, mits de nodige aanpassingen aan de cabine worden gedaan en aan bepaalde voorwaarden rond veiligheid zijn vervuld.”

Willy Mullebrouck

Is de stiel en het profiel van de vrachtwagenchauffeur hard veranderd?

“In essentie is het beroep nog altijd hetzelfde. In vergelijking met pakweg veertig jaar geleden is het enige verschil in de stiel dat er meer technologie aan te pas komt. Maar onze chauffeurs zijn meegegroeid. De belangrijkste veranderingen voor de chauffeur zijn bijvoorbeeld de digitale tachograaf in plaats van de manuele, en bepaalde snufjes aan de vrachtwagen die volledig geautomatiseerd zijn. Remsystemen, adaptive cruise control, het rijlaansysteem, dat soort dingen. Die zijn allemaal ontwikkeld om de veiligheid van de chauffeur en het rendement van het voertuig te vergroten. De chauffeur heeft daar zelf praktisch geen impact op. Je zou kunnen denken dat de chauffeur hierdoor zelfs minder aandachtig moet zijn dan vroeger, maar het blijven natuurlijk maar hulpmiddelen. Alertheid blijft superbelangrijk. Hieraan wordt in de opleiding veel aandacht besteed.

Daarnaast zien we ook een shift in de afstanden die worden afgelegd. Veel minder lange afstanden. Dat soort jobs bestaat wel nog altijd, maar is vooral naar Oost-Europeanen geëvolueerd. Een Belgische chauffeur rijdt tegenwoordig vooral binnen België en de buurlanden. Ook bijvoorbeeld de vuilniswagens van afvalafhandelaars en bestelbusjes, pakjesdiensten en fietskoeriers zijn mogelijkheden binnen deze sector. We zien dat ook in onze cijfers. In 2017 breken we weer een record: er zijn momenteel meer dan 65.000 chauffeurs en logistieke medewerkers tewerkgesteld!

Er worden dan ook nog altijd veel uren geklopt (60u maximum per week is mogelijk) waardoor er veel geld mee te verdienen blijft, maar het is natuurlijk veel strikter gelimiteerd met de vaste rij- en rusttijden. Het is geen 9-to-5-job, maar eerder een 5-to-9 (-21)-job”

Wat zijn de voordelen van de job?

“Het is om te beginnen zeer gevarieerd. Je kan op zoveel verschillende manieren in het transport werken. En je bent echt een operator, he: afhankelijk van de specifieke werkgever of klant waar je voor rijdt, moet je kranen en pompen kunnen bedienen, op de hoogte zijn van bijvoorbeel dieren, iets van scheikunde kennen, enzovoort. Ruimtelijk inzicht is ook belangrijk.

Je kan zelf bepalen wanneer je juist werkt. Veel chauffeurs starten ’s ochtends heel vroeg om de file te vermijden. Dat vrijheidsgevoel, het gevoel zelfstandig on the road te zijn zonder een baas die achter je schouder zit toe te kijken is natuurlijk een heel belangrijk voordeel. En beroepsfierheid: veel chauffeurs zijn fier op het feit dat ze bepaalde producten kunnen vervoeren en zo een schakeltje zijn om het product tot bij de klant te krijgen. Daarnaast ook de sociale contacten: je zou misschien denken dat chauffeur een eenzaam beroep is, maar dat valt goed mee. Je komt andere chauffeurs tegen onderweg bij het tankstation, je hebt een vertrouwensrelatie met je klanten waar je gaat leveren. Een chauffeur is echt een ambassadeur van het bedrijf waar hij voor werkt. En wie wil er nu geen ambassadeur zijn?”

Inderdaad, Willy. Bedankt voor het interview!

Meer weten over een opleiding tot vrachtwagenchauffeur? Surf naar www.vrachtwagenchauffeur.be!